Sanskrit Dhara VahiniSanskrit Dhara VahiniSanskrit Dhara Vahini
Notification Show More
Font ResizerAa
  • Home
  • Class 12
  • Class 11
  • Class 10
  • Class 9
  • Class 8
  • Class 7
  • Class 6
  • Class 1-5
  • Grammar
    • Hindi Grammar
    • English Grammar
    • Sanskrit Vyakaran
  • Free Notes
Reading: Labh Dhatu Roop in Sanskrit || लभ् ( प्राप्त करना) धातु रुप
Share
Sanskrit Dhara VahiniSanskrit Dhara Vahini
Font ResizerAa
  • Home
  • Class 12
  • Class 11
  • Class 10
  • Class 9
  • Class 8
  • Class 7
  • Class 6
  • Class 1-5
  • Grammar
  • Free Notes
Search Class notes, paper ,important question..
  • Classes
    • Class 12
    • Class 11
    • Class 10
    • Class 9
    • Class 8
  • Grammar
    • English Grammar
    • Hindi Vyakaran
    • Sanskrit Vyakaran
  • Latest News
Have an existing account? Sign In
Follow US
© 2022 Foxiz News Network. Ruby Design Company. All Rights Reserved.
Sanskrit Dhara Vahini > Sanskrit Vyakaran > Labh Dhatu Roop in Sanskrit || लभ् ( प्राप्त करना) धातु रुप
Sanskrit Vyakaran

Labh Dhatu Roop in Sanskrit || लभ् ( प्राप्त करना) धातु रुप

Share
3 Min Read
SHARE

Labh Dhatu Roop All Lakar || लभ् धातु रूप 5 लकार – संस्कृत

इस पोस्ट में Labh Dhatu Roop in sanskrit में दिए गए हैं, Dhata (क्रिया) दो प्रकार की होती है 1 परस्मैपदी और आत्मनेपदी इन दोनों के रूप अलग अलग चलते हैं। काल और अवस्था को संस्कृत भाषा में लकार – Lakar कहते हैं। यहां पांचों लकार में याच् के धातु रुप (Labh Dhatu ke Roop Sanskrit Main ) दिए हैं। जो इन प्रकार नीचे दिए गए हैं

Labh Dhatu Roop
Labh Dhatu Roop

परिभाषा-क्रिया का निर्माण जिससे होता है, उसके मूल रूप को संस्कृत में ‘धातु’ कहा जाता है। जैसे पठ् या लिख धातु है और इनसे पठति, लिखतु आदि क्रियापद बनते हैं। संस्कृत में दस लकार होते हैं।पाठ्यक्रम में पाँच लकार निर्धारित हैं, जिनका परिचय इस प्रकार है-

  1. लट् लकार-वर्तमान काल की क्रिया में लट् लकार आता है। अर्थात् जिस क्रिया से वर्तमान काल का बोध होता है, उसमें लट् लकार आता है। जैसे-छात्रः पठति, त्वं लिखसि, आवां क्रीडावः आदि।
  2. लोट् लकार-आज्ञा काल या आज्ञा देने के अर्थ में क्रिया के रूप लोट् लकार में चलते हैं। जैसे सः पठतु, त्वम्, पठ, अहं पठानि आदि।
  3. लङ् लकार-भूतकाल के लिए यह लकार आता है। इसमें धातु से पहले सर्वत्र ‘अ’ जुड़कर क्रिया-पद बनता है। जैसे-अपठत्, अपठः आदि।
  4. विधिलिङ् लकार-‘चाहिए’ अर्थ में, प्रार्थना या निवेदन करने के अर्थ में विधिलिङ् लकार प्रयुक्त होता है।
  5. लुट् लकार-भविष्यत् काल की क्रिया में लुट् लकार आता है। इसमें सेट् धातुओं में ‘स्य’ तथा अनिट् धातुओं में ‘इस्य’ लगता है। जैसे-पठिष्यति, भविष्यति, दास्यामि, वक्ष्यसि आदि।

लकार के पुरुष-प्रत्येक लकार के तीन पुरुष होते हैं-
(1) प्रथम पुरुष या अन्य पुरुष,
(2) मध्यम पुरुष और
(3) उत्तम पुरुष

लट् लकार-वर्तमान काल

पुरुष:एकवचनम्द्विवचनम्बहुवचनम्
प्रथम पुरुष:लभतेलभेतेलभन्ते
मध्यम पुरुष:लभसेलभेथेलभध्वे
उतम पुरुष:लभेलभावहेलभामहे
Labh Dhatu Roop All Lakar

लुट् लकार-भविष्यत् काल

पुरुष:एकवचनम्द्विवचनम्बहुवचनम्
प्रथम पुरुष:लप्स्यतेलप्स्येतेलप्स्यन्ते
मध्यम पुरुष:लप्स्यसेलप्स्येथेलप्स्यध्वे
उतम पुरुष:लप्स्येलप्स्यावहेलप्स्यामहे
Labh Dhatu Roop All Lakar

लङ् लकार-भूतकाल

पुरुष:एकवचनम्द्विवचनम्बहुवचनम्
प्रथम पुरुष:अलभतअलभताम्अलभन्त
मध्यम पुरुष:अलभथा:अलभेथाम्अलभध्वम्
उतम पुरुष:अलभेअलभावहिअलभामहि
Labh Dhatu Roop All Lakar

लोट् लकार-आज्ञा काल

पुरुष:एकवचनम्द्विवचनम्बहुवचनम्
प्रथम पुरुष:लभताम्लभेताम्लभन्ताम्
मध्यम पुरुष:लभस्वलभेथाम्लभध्वम्
उतम पुरुष:लभैलभावहैलभामहै
Labh Dhatu Roop All Lakar

विधिलिङ् लकार-‘चाहिए’ अर्थ में

पुरुष:एकवचनम्द्विवचनम्बहुवचनम्
प्रथम पुरुष:लभेतलभेयाताम्लभेरन्
मध्यम पुरुष:लभेथा:लभेयाथाम्लभेध्वम्
उतम पुरुष:लभेयलभेवहिलभेमहि
Labh Dhatu Roop All Lakar

👉 इन्हें भी देखें या पढ़ें

  1. पठ् धातु
  2. खाद् धातु

You Might Also Like

अस्माकं देश: पर संस्कृत निबंध | Essay on Asmakam desha in Sanskrit

रक्षाबंधन पर संस्कृत में चित्रवर्णम् | Chitravarnam on Rakshabandhan in Sanskrit

अयादि संधि संस्कृत – परिभाषा, नियम, सूत्र और उदाहरण

परोपकार पर संस्कृत निबंध | paropakaar par nibandh sanskrt mein

हस् धातु के रुप – Has Dhatu ke Roop Sanskrit Main

TAGGED:Labh DhatuLabh Dhatu ke RoopLabh Dhatu Roop all Lakarलभ् धातु रूपलभ् धातु रूप संस्कृत में
Share This Article
Facebook Whatsapp Whatsapp LinkedIn Telegram Email Copy Link
Previous Article Bhash Dhatu ke Roop sanskrit भाष् [कहना] के धातु रुप || Bhash Dhatu ke Roop sanskrit main
Next Article Ruch Dhatu Roop Ruch Dhatu Roop all Lakar || रुच् (रोच्) धातु रुप – संस्कृत

Follow US

Find US on Social Medias
2.7k Like
547 Follow
1.9k Subscribe
1.2k Follow
Also Read
RRB NTPC Admit Card 2025

RRB NTPC Admit Card 2025: Sarkari Result Link, Release Date, Official Download & CBT 1 Details

RBSE Class 10 download 5 years old paper
राजस्थान बोर्ड कक्षा 11वी की अर्धवार्षिक परीक्षा का टाइम टेबल जारी 2024, RBSE 11th Class Time Table 2024: यहां से डाउनलोड करें
RBSE Class 11th Time Table Download 2024,जिलेवार कक्षा 11वीं वार्षिक परीक्षा समय सारणी डाउनलोड करें-
NEET MDS Results 2024 Download Check scorecard, नीट एमडीएस का रिजल्ट इस तारीख को होगा जारी

Find Us on Socials

Follow US
© SanskritDharaVahni. All Rights Reserved.
  • Home
  • NCERT Books
  • Half Yearly Exam
  • Syllabus
  • Web Story
  • Latest News
adbanner
AdBlock Detected
Our site is an advertising supported site. Please whitelist to support our site.
Okay, I'll Whitelist
Welcome Back!

Sign in to your account