इंटरनेट पर संस्कृत निबंध | Essay on Internet in Hindi | Essay on Internet in English
This post is an essay on Internet in Sanskrit.अन्तर्जालम् इति विषये संस्कृते निबन्धः। इंटरनेट पर संस्कृत निबंध । This essay can be referenced by school students and Sanskrit learners. संस्कृत में इंटरनेट पर 10 वाक्य।
परिचयः – अन्तर्जालस्य सामान्यः अर्थः अस्ति – सूचनाभण्डारं सार्वत्रिकरूपेण सुलभं करोति इति प्रौद्योगिकी । अद्यत्वे अन्तर्जालः दूरसञ्चारस्य अतीव महत्त्वपूर्णः अत्यावश्यकः च भागः अभवत् । सङ्गणकं अन्तर्जालं च साकं गच्छति। सङ्गणकस्य प्रसारणेन सह अन्तर्जालस्य अपि विस्तारः बहुधा भवति । शिक्षा, व्यापार, अर्थव्यवस्था, सामाजिकसम्बन्ध, अनुसन्धान, व्यक्तिगत जीवन, मनोरञ्जन, चिकित्सा, सुरक्षा इत्यादयः सर्वे क्षेत्राणि अन्तर्जालसङ्गणकेन सह सम्बद्धतां प्राप्य लाभं प्राप्नुवन्ति। अन्तर्जालद्वारा गृहे उपविश्य ज्ञानविज्ञानसम्बद्धसूचनाभण्डारस्य सम्पर्कः सम्भवः अभवत् ।
अन्तर्जालस्य कार्यं – अन्तर्जालः दूरभाषव्यवस्थायाः अथवा उपग्रहसञ्चारव्यवस्थायाः साहाय्येन परस्परं सम्बद्धानां सम्पूर्णे विश्वे स्थितानां सङ्गणकानां जालम् अस्ति । अस्मिन् जालपुटे स्वसङ्गणकं संयोजयित्वा कोऽपि व्यक्तिः जालसम्बद्धेषु अन्येषु सङ्गणकेषु संगृहीतसामग्रीभिः परिचितः भवितुम् अर्हति । एषा उपलब्धा सामग्री संक्षिप्तरूपेण W.W.W. (विश्वव्यापी जालम्)।भारते अन्तर्जालस्य प्रसारः – भारते अन्तर्जालस्य निरन्तरं प्रसारः भवितुमर्हति।
पूर्वं भवति स्म । अस्य बहुमुख्यतायाः कारणात् प्रत्येकं वर्गस्य जनाः तया सह सम्बद्धाः सन्ति । शैक्षणिकसंस्थाः, औद्योगिकप्रतिष्ठानानि, प्रशासनिकविभागाः, मीडिया, मनोरञ्जनसंस्थाः, संग्रहालयाः, पुस्तकालयाः च सर्वे अन्तर्जालस्य उपरि स्वस्य उपस्थितिं पञ्जीकरणं कुर्वन्ति। अन्तर्जालसङ्गणकेन सह सम्बद्धानां जनानां, संस्थानां च संख्या कोटिशः प्राप्ता इति अनुमानं भवति ।
अन्तर्जालस्य लाभाः – अन्तर्जालस्य लोकप्रियता दिने दिने वर्धमाना अस्ति । अन्तर्जालसम्पर्कयुक्तः व्यक्तिः तत्क्षणमेव, कस्मिन् अपि विषये, कदापि आवश्यकं सूचनां प्राप्तुं शक्नोति । छात्राः, शिक्षकाः, वैज्ञानिकाः, व्यापारिणः, क्रीडकाः, मनोरञ्जनप्रेमिणः, सर्वकारीयविभागाः च स्वस्य आवश्यकतानुसारं रुचिनुसारं च अन्तर्जालतः सूचनां प्राप्तुं शक्नुवन्ति। अन्तर्जालद्वारा युवानां कृते ज्ञानस्य, मनोरञ्जनस्य च असंख्यद्वाराणि उद्घाटितानि सन्ति। इ-मेल, टेली-बैङ्किंग्, विमान-रेल-यात्रायाः टिकटस्य अग्रिमक्रयणं, विविध-बिलानां भुक्तिः, ई-विपणनम् इत्यादयः नूतनाः सुविधाः अन्तर्जाल-माध्यमेन उपलभ्यन्ते । एवं दिने दिने अन्तर्जालः अस्माकं दैनन्दिनजीवनस्य अतीव उपयोगी भागः भवति ।
अन्तर्जालस्य दोषाः : अद्यत्वे नगरेषु विभिन्नेषु स्थानेषु अन्तर्जालधाबाः (साइबरकैफे) उद्घाटिताः सन्ति । ये युवानः अत्र आगच्छन्ति ते न्यूनतया बोधाय आगच्छन्ति, अश्लीलविनोदार्थं च अधिकं आगच्छन्ति। अन्तर्जालमाध्यमेन सङ्गणकेषु संगृहीतं गोपनीयं वस्तु अधुना सुरक्षितं नास्ति । अस्य विषाणुः प्रवर्तयित्वा तस्य नाशः कर्तुं शक्यते । प्रतिद्वन्द्वी देशाः परस्परं गोपनीयसूचनाः चोरयन्ति। अन्तर्जालद्वारा साइबर-अपराधानां जन्म अभवत् ।
अन्वयः- विज्ञानस्य प्रत्येकस्य आविष्कारस्य लाभाः दोषाः च सन्ति । अन्तर्जालः अपि एतेन अस्पृष्टः नास्ति । हानिः न भवेत् इति विश्वसनीयाः उपायाः अन्विष्यन्ते । अन्तर्जालस्य सम्यक् उपयोगः मानवसमाजस्य कृते वरदानं भवितुम् अर्हति । अन्तर्जालः समग्रं जगत् ग्रामवत् लघुं करोति। जनान् समीपं आनयन् देशानाम् सीमां च पतनम्।
इंटरनेट पर हिंदी में निबंध | Essay on Internet in Hindi
भूमिका-इंटरनेट का सामान्य अर्थ है- सूचना-भण्डारों को सर्वसुलभ बनाने वाली तकनीक । आज इंटरनेट दूर-संचार का अत्यन्त महत्त्वपूर्ण और आवश्यक अंग बन चुका है । कम्प्यूटर तथा इंटरनेट का चोली-दामन का साथ है। कम्प्यूटर के प्रसार के साथ-साथ इंटरनेट का भी व्यापक विस्तार होता जा रहा है। शिक्षा, व्यापार, अर्थव्यवस्था, सामाजिक सम्बन्ध, शोध, व्यक्तिगत जीवन, मनोरंजन, चिकित्सा तथा सुरक्षा आदि सभी क्षेत्र इंटरनेट से जुड़कर लाभान्वित हो रहे हैं। घर बैठे ज्ञान-विज्ञान सम्बन्धी सूचना-भण्डार से जुड़ जाना इंटरनेट ने ही सम्भव बनाया है ।
इंटरनेट की कार्यविधि-सारे संसार में स्थित टेलीफोन प्रणाली अथवा उपग्रह संचार-व्यवस्था की सहायता से एक-दूसरे से जुड़े कम्प्यूटरों का नेटवर्क ही इंटरनेट है। इस नेटवर्क से अपने कम्प्यूटर को सम्बद्ध करके कोई भी व्यक्ति नेटवर्क से जुड़े अन्य कम्प्यूटरों में संग्रहित सामग्री से परिचित हो सकता है। इस उपलब्ध सामग्री को संक्षेप में W.W.W. (वर्ल्ड वाइड वेब) कहा जाता है। भारत में इंटरनेट का प्रसार-भारत में इंटरनेट का निरंतर प्रसार हो
रहा है। बहुउपयोगी होने के कारण जीवन के हर क्षेत्र के लोग इससे जुड़ रहे हैं। शिक्षा-संस्थान, औद्योगिक-प्रतिष्ठान, प्रशासनिक विभाग, मीडिया, मनोरंजन-संस्थाएँ, संग्रहालय, पुस्तकालय सभी इंटरनेट पर अपनी उपस्थिति दर्ज करा रहे हैं। ऐसा अनुमान है कि इंटरनेट से जुड़े व्यक्तियों एवं संस्थाओं की संख्या करोड़ों तक पहुँच चुकी है ।
इंटरनेट से लाभ – इंटरनेट की लोकप्रियता दिनों-दिन बढ़ती जा रही है । इंटरनेट कनेक्शन धारक व्यक्ति किसी भी समय, किसी भी विषय पर तत्काल इच्छित जानकारी प्राप्त कर सकता है । छात्र, शिक्षक, वैज्ञानिक, व्यापारी, खिलाड़ी, मनोरंजन-इच्छुक तथा सरकारी विभाग इंटरनेट से अपनी आवश्यकता और रुचि के अनुसार सूचनाएँ प्राप्त कर सकते हैं । युवा वर्ग के लिए तो इंटरनेट ने ज्ञान और मनोरंजन के असंख्य द्वार खोल दिए हैं। ई-मेल, टेली-बैंकिंग, हवाई और रेल-यात्रा के लिए अग्रिम टिकट खरीद, विभिन्न बिलों का भुगतान, ई-मार्केटिंग इत्यादि नई-नई सुविधाएँ इंटरनेट द्वारा उपलब्ध कराई जा रही हैं। इस प्रकार दिन-प्रतिदिन इंटरनेट हमारे दैनिक जीवन का अत्यन्त उपयोगी अंग बनता जा रहा है।
इंटरनेट से हानि-आज नगरों में स्थान-स्थान पर इंटरनेट ढाबे (साइबर कैफे) खुलते जा रहे हैं। इनमें आने वाले युवा ज्ञानवर्द्धन के लिए कम, अश्लील मनोरंजन के लिए अधिक आते हैं । इंटरनेट के माध्यम से कम्प्यूटर में संचित गोपनीय सामग्री सुरक्षित नहीं रह गई है । वाइरस का प्रवेश कराके उसे नष्ट किया जा सकता है । विरोधी देश एक-दूसरे की गोपनीय सूचनाएँ चुरा रहे हैं । इंटरनेट ने साइबर अपराधों को जन्म दिया है ।
उपसंहार– विज्ञान के हर आविष्कार के साथ लाभ और हानि जुड़े हैं। इंटरनेट भी इससे अछूता नहीं है। हानियों से बचने के विश्वसनीय उपाय खोजे जा रहे हैं। इंटरनेट का सदुपयोग मानव-समाज के लिए वरदान बन सकता है। इंटरनेट सारे विश्व को एक ग्राम के समान छोटा बना रहा है। लोगों को पास-पास ला रहा है और देशों की सीमाओं को ढहा रहा है ।
इंटरनेट पर अंग्रेजी में निबंध | Essay on Internet in English
Introduction: The general meaning of Internet is – technology that makes information stores universally accessible. Today the Internet has become a very important and essential part of telecommunication. Computer and Internet go hand in hand. Along with the spread of computers, the Internet is also expanding widely. All areas like education, business, economy, social relations, research, personal life, entertainment, medicine and security etc. are benefiting by connecting to the Internet. Internet has made it possible to get connected to the repository of information related to knowledge and science sitting at home.
Working of Internet – Internet is the network of computers located all over the world connected to each other with the help of telephone system or satellite communication system. By connecting his computer to this network, any person can become familiar with the content stored in other computers connected to the network. This available material can be abbreviated as W.W.W. (World Wide Web).Spread of Internet in India – There should be continuous spread of Internet in India.
Used to be. Due to its versatility, people from every walk of life are connecting with it. Educational institutions, industrial establishments, administrative departments, media, entertainment institutions, museums, libraries are all registering their presence on the Internet. It is estimated that the number of people and organizations connected to the Internet has reached crores.
Benefits of Internet – The popularity of Internet is increasing day by day. A person with an Internet connection can get the information he needs instantly, on any topic, at any time. Students, teachers, scientists, businessmen, players, entertainment lovers and government departments can get information as per their need and interest from the Internet. The Internet has opened innumerable doors of knowledge and entertainment for the youth. New facilities like e-mail, tele-banking, advance purchase of tickets for air and rail travel, payment of various bills, e-marketing etc. are being made available through the internet. Thus, day by day the Internet is becoming a very useful part of our daily life.
Disadvantages of Internet: Today, Internet dhabas (cyber cafes) are being opened at various places in the cities. The youth who come here come less for enlightenment and more for obscene entertainment. Confidential material stored in computers through the Internet is no longer safe. The virus can be destroyed by introducing it. Rival countries are stealing each other’s confidential information. Internet has given rise to cyber crimes.
Conclusion– Every invention of science has advantages and disadvantages. Internet is also not untouched by this. Reliable ways to avoid losses are being searched for. Proper use of Internet can become a boon for human society. Internet is making the whole world as small as a gram. Bringing people closer together and collapsing the borders of countries.
👉 इन्हें भी पढ़ें
