Sanskrit Dhara VahiniSanskrit Dhara VahiniSanskrit Dhara Vahini
Notification Show More
Font ResizerAa
  • Home
  • Class 12
  • Class 11
  • Class 10
  • Class 9
  • Class 8
  • Class 7
  • Class 6
  • Class 1-5
  • Grammar
    • Hindi Grammar
    • English Grammar
    • Sanskrit Vyakaran
  • Free Notes
Reading: Class 7 Sanskrit Chapter 7 अहमपि विद्यालयं गमिष्यामि Hindi Translation
Share
Sanskrit Dhara VahiniSanskrit Dhara Vahini
Font ResizerAa
  • Home
  • Class 12
  • Class 11
  • Class 10
  • Class 9
  • Class 8
  • Class 7
  • Class 6
  • Class 1-5
  • Grammar
  • Free Notes
Search Class notes, paper ,important question..
  • Classes
    • Class 12
    • Class 11
    • Class 10
    • Class 9
    • Class 8
  • Grammar
    • English Grammar
    • Hindi Vyakaran
    • Sanskrit Vyakaran
  • Latest News
Have an existing account? Sign In
Follow US
© 2022 Foxiz News Network. Ruby Design Company. All Rights Reserved.
Sanskrit Dhara Vahini > Class 7 > Class 7 Sanskrit > Class 7 Sanskrit Chapter 7 अहमपि विद्यालयं गमिष्यामि Hindi Translation
Class 7Class 7 Sanskrit

Class 7 Sanskrit Chapter 7 अहमपि विद्यालयं गमिष्यामि Hindi Translation

Share
16 Min Read
SHARE
अहमपि विद्यालयं गमिष्यामि
NCERT Solutions for Class 7 Sanskrit Chapter 7

Class 7 Sanskrit Chapter 7 अहमपि विद्यालयं गमिष्यामि Hindi Translation | Class 7 Sanskrit Chapter 7 Questions and Answer

अहमपि विद्यालयं गमिष्यामि:- पाठ-परिचय- सन् 2009 में सरकार ने सभी बालक-बालिकाओं के लिए शिक्षा के मौलिक अधिकार की घोषणा की थी, जिसके अनुसार चौदह वर्ष तक के सभी बालक पास किए किसी भी सरकारी विद्यालय में न केवल मुक्त शिक्षा प्राप्त कर सकेंगे, अपितु उन्हें मुफ्त विद्यालय की पोशाक, किताबें, थैला, जूते, भोजन और छात्रवृत्ति भी दी जाएगी। प्रस्तुत पाठ में दर्शना व मालिनी के माध्यम से इसके बारे में बताया है।

Contents
Class 7 Sanskrit Chapter 7 अहमपि विद्यालयं गमिष्यामि Hindi Translation | Class 7 Sanskrit Chapter 7 Questions and Answer NCERT Solutions for Class 7 Sanskrit Chapter 7 Questions and Answer

मालिनी (प्रतिवेशिनीं प्रति) गिरिजे! मम पुत्रः मातुलगृहं प्रति प्रस्थितः काचिद् अन्यां कामपि महिला कार्यार्थ जानासि तर्हि प्रेषय ।

गिरिजा आम् सखि । अद्य प्रातः एव मम सहायिका स्वसुताया: कृते कर्मार्थं पृच्छति स्म। श्वः प्रातः एव तया सह वार्तां करिष्यामि।

हिन्दी अनुवाद– मालिनी – (अपनी पड़ोसन से) हे गिरजा ! मेरा पुत्र (अपने) मामा के घर रहने गया है। काम करने के लिए कोई अन्य कामवाली महिला (बाई) को जानती हो तो भेजना।

गिरिजा – हाँ सखी! आज सुबह ही मेरी कामवाली अपनी पुत्री के लिए, काम के लिए पूछ रही थी। कल सुबह ही तुम्हारे साथ बात करवाऊँगी।

English translation – Malini – (to her neighbor) Hey church! My son has gone to stay at (his) maternal uncle’s house. If you know any other working woman (bai) to do work then send it.

Girija – Yes friend! This morning my maid was asking for work for her daughter. I will talk to you tomorrow morning only.

(अग्रिमदिने प्रातः काले षट्वादने एव मालिन्याः गृहघण्टिका आगन्तारं कमपि सूचयति मालिनी द्वारमुद्घाटयति पश्यति यत् गिरिजायाः सेविकया दर्शनया सह एका अष्टवर्षदेशीय बालिका तिष्ठति ।)

दर्शना – महोदये! भवती कार्यार्थं गिरिजामहोदयां पृच्छति स्म कृपया मम सुतायै अवसर प्रदाय अनुगृह्णातु भवती । 

मालिनी परमेषा तु अल्पवयस्का प्रतीयते। किं कार्य करिष्यत्येषा ? अयं तु अस्याः अध्ययनस्य क्रीडनस्य च कालः।

हिन्दी अनुवाद – ( अगले दिन सुबह छः बजे ही मालिनी के घर की घंटी किसी के आने की सूचना देती है अर्थात् बजने लगती है। मालिनी दरवाजा खोलकर देखती है कि गिरिजा की सहायिका (कामवाली) दर्शना के साथ लगभग आठ साल की एक लड़की है।) 

दर्शना – श्रीमती जी ! आपने श्रीमती गिरिजा से काम करने के लिए (कामवाली/ महरी के लिए) पूछा था। कृपया आप मेरी पुत्री को अवसर देकर (अर्थात् अपने घर में काम करने का मौका) उसे अनुगृहीत (उस पर उपकार) करें।

मालिनी – किन्तु यह तो बहुत छोटी लगती है। यह क्या कार्य कर पाएगी ? यह तो इसके पढ़ने और खेलने की आयु (उम्र) है।

English translation – (The next morning at six in the morning, the bell of Malini’s house starts ringing to inform about someone’s arrival. Malini opens the door and sees Girija’s help (maid) Darshana, a girl of about eight years. )

Darshana – Mrs. You had asked Mrs. Girija to work (for maidservant/ maid). Please bless my daughter by giving her an opportunity (i.e. a chance to work in your home).

Malini – But it looks very small. What can it do? This is the age (age) of his reading and playing.

दर्शना एषा एकस्य गृहस्य संपूर्ण कार्य करोति स्म। सः परिवारः अधुना विदेशं प्रति प्रस्थितः। कार्याभावे अहमेतस्यै कार्यमेवान्वेषयामि स्म येन भवत्सदृशानां कार्य प्रचलेत् अस्मद्सदृशानां गृहसञ्चालनाय च धनस्य व्यवस्था भवेत् । 

मालिनी – परमेतत्तु सर्वथाऽनुचितम्। किं न जानासि यत् शिक्षा तु सर्वेषां बालकानां सर्वासां बालिकानां च मौलिक : अधिकारः ।

हिन्दी अनुवाद– दर्शना – यह एक घर (परिवार) का पूरा कार्य करती थी। वह परिवार आजकल विदेश गया हुआ है। कार्य के अभाव में में इसके लिए कार्य (काम) ही खोज रही थी। जिससे आप जैसों (समृद्ध लोगों) का काम चल जाता है (हो जाता है) और हम जैसों (गरीबों) के लिए घर चलाने के लिए धन की व्यवस्था हो जाती है।

मालिनी किन्तु यह तो बहुत गलत (बात) है। क्या (तुम) नहीं जानती हो कि शिक्षा सभी लड़के और लड़कियों का मौलिक अधिकार है।

English translation- Darshana – She used to do all the work of a house (family). That family has gone abroad these days. In the absence of work, I was looking for work for this. Due to which the work of people like you (rich people) gets done and money is arranged for us (poor) to run the house.

Malini, but this is very wrong. Don’t you know that education is the fundamental right of all boys and girls.

दर्शना महोदये! अस्मद् सदृशानां तु मौलिकः अधिकाराः केवलं स्वोदरपूर्तिरेवास्ति। एतस्य व्यवस्थायै एव अहं सर्वस्मिन् दिने पञ्च षड्गृहाणां कार्य करोमि । मम रुग्णः पतिः तु किञ्चिदपि कार्य न करोति । अतः अहं मम पुत्री च मिलित्वा परिवारस्य भरण-पोषणं कुर्वः । अस्मिन् महार्घताकाले मूलभूतावश्यकतानां कृते एव धनं पर्याप्तं न भवति तर्हि कथं विद्यालयशुल्कं, गणवेषं पुस्तकान्यादीनि क्रेतुं धनमानेष्यामि ।

हिन्दी अनुवाद- दर्शना श्रीमती जी! हम जैसों के लिए तो केवल अपना पेट भरना ही मौलिक अधिकार है। इसके (अर्थात् पेट भरने के साधन) व्यवस्था के लिए ही मैं पूरे दिन में पाँच-छह घरों में काम करती हूँ। मेरा बीमार पति कोई भी कार्य नहीं करता है। इसलिए मैं और मेरी पुत्री मिलकर (अपने) परिवार का भरण-पोषण करते हैं। इस महँगाई के समय में (परिवार की) मूलभूत आवश्यकताओं के लिए धन पर्याप्त नहीं होता है, तब विद्यालय का शुल्क, विद्यालय की पोशाक, पुस्तक आदि अन्य (सामान) के लिए धन कहाँ से लाऊँगी।

English translation – Darshana Mrs. For people like us, only to fill our stomach is a fundamental right. I work in five-six houses throughout the day for its arrangement (i.e. the means of filling the stomach). My sick husband does not do any work. That’s why me and my daughter together take care of (our) family. In this time of inflation, money is not enough for the basic needs (of the family), then from where will I get money for school fees, school uniforms, books etc.

मालिनी अहो! अज्ञानं भवत्याः । किं न जानासि यत् नवोत्तर द्वि-सहस्र (2009) तमे वर्षे सर्वकारेण सर्वेषां बालकानां, सर्वासां बालानां कृते शिक्षायाः मौलिकाधिकारस्य घोषणा कृता । यदनुसारं षड्वर्षेभ्यः आरभ्य चतुर्दशवर्षपर्यन्तं सर्वे बालाः समीपस्थं सर्वकारीयं विद्यालयं प्राप्य न केवलं निःशुल्कं शिक्षामेव प्राप्स्यन्ति अपितु निःशुल्कं गणवेषं पुस्तकानि पुस्तकस्यूतम्, पादत्राणम्, माध्याह्नभोजनम्, छात्रवृत्तिम् इत्यादिकं सर्वमेव प्राप्स्यन्ति ।

हिन्दी अनुवाद– मालिनी ओह हो! आपका अज्ञान है। क्या नहीं जानती हो कि सन् 2009 में सरकार ने सभी लड़के और लड़कियों के लिए शिक्षा के मौलिक अधिकार की घोषणा की थी। जिसके अनुसार छः वर्ष से लेकर चौदह वर्ष तक सभी बालक पास के सरकारी विद्यालय में जाकर न केवल मुफ्त शिक्षा प्राप्त करेंगे अपितु मुफ्त पोशाक / विद्यालय की पोशाक, किताबें, थैला, बस्ता, जूते, दोपहर का भोजन तथा छात्रवृत्ति (वजीफा) आदि सब कुछ प्राप्त करेंगे।

English translation – Malini oh ho! You have ignorance. Don’t you know that in 2009, the government had declared the fundamental right of education for all boys and girls. According to which all children from the age of six to fourteen years will not only get free education by going to the nearby government school, but also free dress / school uniform, books, bag, backpack, shoes, midday meal and scholarship (stipend) etc. Will receive

दर्शना – अप्येवम् (आश्चर्येण मालिनी पश्यति) ।

मालिनी – आम्। वस्तुतः एवमेव । दर्शना – (कृतार्थतां प्रकटयन्ती) अनुग्रहीताऽस्मि महोदये ! एतद् बोधनाय । अहम् अद्यैवास्याः प्रवेशं समीपस्थे विद्यालये कारयिष्यामि ।

दर्शनायाः पुत्री – (उल्लासेन सह) अहं विद्यालयं गमिष्यामि ! अहमपि पठिष्यामि ! (इत्युक्त्वा करतलवादन- सहितं नृत्यति मालिनीं प्रति च कृतज्ञतां ज्ञापयति ।)

हिन्दी अनुवाद– दर्शना – ऐसा भी (आश्चर्य से मालिनी को देखती है।)

मालिनी हाँ! वास्तव में ऐसा ही (है) अर्थात् यही सत्य है।

दर्शना – (आभार प्रकट करती है।) श्रीमती जी। मैं यह जानकर धन्य हुई। मैं आज ही पास में स्थित (सरकारी) विद्यालय में इसका प्रवेश करवाऊँगी (इसको दाखिला दिलवाऊँगी ।)

दर्शना की पुत्री – (आनन्द के साथ) मैं विद्यालय जाऊँगी ! मैं भी पढूँगी! (ऐसा कहकर ताली बजाते हुए नाचती है और मालिनी के प्रति आभार प्रकट करती है अर्थात् उपर्युक्त जानकारी के लिए मालिनी को धन्यवाद देती है।)

English translation – Darshana – Aisa Bhi (Looks at Malini with surprise.)

Malini yes! In reality it is like that, that is, it is the truth.

Darshana – (Expresses gratitude.) Smt. I was blessed to know this. I will get him admitted in the nearby (government) school today itself.

Darshana’s daughter – (with joy) I will go to school! I will read too! (Having said this, she dances while clapping and expresses her gratitude to Malini, that is, she thanks Malini for the above information.)

👉 इन्हें भी पढ़ें

  • सुभाषितानि पाठ 1 सोल्यूशन
  • दुर्बुद्धि: विनश्यति पाठ 2 सोल्यूशन
  • स्वावलंबनम् पाठ 3 सोल्यूशन
  • पण्डिता रमाबाई पाठ 4 सोल्यूशन
  • सदाचार पाठ 5 सोल्यूशन
  • सकल्प: सिद्धिदायक पाठ 6 सोल्यूशन

NCERT Solutions for Class 7 Sanskrit Chapter 7 Questions and Answer

1. उच्चारणं कुरुत (उच्चारण कीजिए -) 

अग्रिमदिने, षड्वादने, अष्टवर्षदेशीया, अनुग्रहणातु, भवत्सदृशानाम्, गृहसंञ्चालनाय, व्यवस्थायै महार्षताकाले अद्यैवास्याः करतलवादनसहितम् । 

2. एकपदेन उत्तराणि लिखत लिखिए -(एक शब्द में उत्तर दीजिए।

(क) गिरिजाया: गृहसेविकायाः नाम किमासीत्? (गिरिजा की कामवाली का नाम क्या था ?)

उत्तर दर्शना।

(ख) दर्शनायाः पुत्री कति वर्षीया आसीत्? (दर्शना की पुत्री कितने वर्ष की थी ? ) 

उत्तर अष्टवर्षदेशीया।

(ग) अद्यत्वे शिक्षा अस्माकं कीदृशः अधिकारः ? (अब शिक्षा हमारा कैसा अधिकार है ?) 

उत्तर मौलिक।

(घ) दर्शनायाः पुत्री कथं नृत्यति ? (दर्शना की पुत्री कैसे नाचती है? )

उत्तर करतलवादनसहितम्।

3. पूर्णवाक्येन उत्तरत (पूर्ण वाक्य में उत्तर दीजिए-)

(क) अष्टवर्षदेशीया दर्शनायाः पुत्री किं कर्तुं समर्थाऽसीत् ? (दर्शना की आठ वर्ष की पुत्री क्या करने में समर्थ थी ? ) 

उत्तरम् – अष्टवर्षदेशीया दर्शनायाः पुत्री गृहस्य संपूर्ण कार्य कर्तुं समर्थाऽसीत्। (दर्शना की आठ वर्ष की पुत्री घर के पूरे काम करने में समर्थ थी।) –

(ख) दर्शना कति गृहाणां कार्य करोति स्म ? (दर्शना कितने घरों में काम करती थी ? )

उत्तरम् – दर्शना पञ्च षड्गृहाणां कार्य करोति स्म। (दर्शना) पाँच-छः घरों में काम करती थी।)

(ग) मालिनी स्व प्रतिवेशनीं प्रति किं कथयति ? (मालिनी अपनी पड़ोसन से क्या कहती है?)

उत्तरम्-मालिनी स्वप्रतिवेशन प्रति कथयति यत् तस्याः पुत्रः मालुतगृहं प्रति प्रस्थितः काचिद अन्य कामपि महिला कार्यार्थं जानासि तर्हि प्रेषय (मालिनी अपनी पड़ोसिन से कहती है कि उसका पुत्र मामा के घर गया हुआ है, कोई अन्य काम वाली महिला को जानती हो तो कार्य के लिए भेजना।)

(घ) अद्यत्वे छात्राः विद्यालये किं किं निःशुल्कं प्राप्नुवन्ति ? (आजकल छात्र विद्यालय में क्या-क्या निःशुल्क प्राप्त करते हैं ? )

उत्तरम् – अद्यत्वे छात्राः विद्यालये शिक्षा, गणवेषं, पुस्तकानि, पुस्तकस्यूतम्, पादत्राणम्, माध्याह्रभोजनम् छात्रवृत्तिम् इत्यादिकं सर्वमेव निःशुल्कं प्राप्नुवन्ति। (आजकल छात्र विद्यालय में शिक्षा, पोशाक, पुस्तकें, थैला (बस्ता पुस्तक रखने का) जूते, दोपहर का भोजन, छात्रवृत्ति ये सब निःशुल्क प्राप्त करते हैं।)

4. रेखांकित पदमाधृत्य प्रश्ननिर्माणं कुरुत- (रेखांकित पदों को आधार बनाकर प्रश्न बनाइए)-

(क) मालिनी द्वारमुद्घाटयति। (मालिनी दरवाजा खोलती है ।)

उत्तर का द्वारमुद्घाटयति ?

(ख) शिक्षा सर्वेषां बालानां मौलिकः अधिकार: । (शिक्षा सभी बालकों का मौलिक अधिकार है।) 

उत्तर शिक्षा केषां मौलिकः अधिकार: ?

(ग) दर्शना आश्चर्येण मालिनीं पश्यति। (दर्शना आश्चर्य से मालिनी को देखती है।)

उत्तर दर्शना आश्चर्येण कां पश्यति ?

(घ) दर्शना तस्याः पुत्री च मिलित्वा परिवारस्य भरणपोषणं कुरुतः स्म । (दर्शना और उसकी पुत्री मिलकर परिवार का भरण-पोषण करती हैं।)

उत्तरम् – दर्शना तस्याः पुत्री च मिलित्वा कस्य भरपोषणं कुरुतः स्म । 

5. सन्धि विच्छेदं पूरयत- (सन्धि-विच्छेद को पूरा कीजिए-)

(क) ग्रामं प्रति = ग्रामम्+प्रति

(ख) कार्यार्थम् = कार्य+अर्थम् 

(ग) करिष्यत्येषा = करिष्यति+ऐषा

(घ) स्वोदरपूर्त्तिः = स्व+उदरपूर्ति:

(ङ) अप्येवम् = अपि+एवम्।

6. (अ) समानार्थकपदानि मेलयत (समानर्थक पदों का मिलान कीजिए-)

आश्चर्येण                          विस्मयेन 

उल्लासेन                          प्रसन्नतया

परिवारस्य                         कुटुम्बस्य

पठनस्य                            अध्ययनस्य

काल:                               समय:

(ब) विलोमपदानि मेलयत (विलोम शब्दों का मिलान कीजिए –

क्रेतुम्                               विक्रेतुम्

श्वः                                   ह्यः

ग्रामम्                               नगरम्

समीपस्थम्                        दूरस्थम्

पृच्छति                             कथयति

7. विशेषणपदैः सह विशेष्यपदानि योजयत (विशेषण पदों के साथ विशेष्य पदों का मिलान कीजिए-)

सर्वेषाम्                            बालकानाम्

एषा                                 अल्पवयस्का 

समीपस्ये                          विद्यालये 

निःशुल्कम्                        गणवेषम्

मौलिक:                           अधिकार:

सर्वकारीयम्                      विद्यालयम्

सर्वासाम्                          बालकानाम् 

You Might Also Like

NCERT Solutions for Class 7 Sanskrit Ruchira bhag 2

RBSE Class 7 Social Science Chapter 6

Class 7 Social Science Chapter 1

NCERT Solutions For Class 7 Hindi Chapter 8 raheem ke dohe

NCERT Solutions for Class 7 Sanskrit Chapter 5 सदाचार

TAGGED:Class 7 Sanskrit Chapter 7 English TranslationClass 7 Sanskrit Chapter 7 Questions and AnswerClass 7 Sanskrit Chapter 7 SolutionNCERT Solutions for Class 7 Sanskrit Chapter 7 Hindi & English TranslationSanskrit class 7 chapter 7 अहमपि विद्यालयं गमिष्यामि Hindi Translationअहमपि विद्यालयं गमिष्यामि पाठ का हिन्दी अनुवाद कक्षा 7कक्षा 7 संस्कृत पाठ 7 का हिन्दी अनुवाद
Share This Article
Facebook Whatsapp Whatsapp LinkedIn Telegram Email Copy Link
Previous Article Class 9th Hindi NCERT Solutions for Class 9th Hindi Kshitij and kratika
Next Article नमक का दारोगा Class 11 Hindi Aroh Chapter 1 नमक का दारोगा (Namak Ka Daroga )

Follow US

Find US on Social Medias
2.7k Like
547 Follow
1.9k Subscribe
1.2k Follow
Also Read
RRB NTPC Admit Card 2025

RRB NTPC Admit Card 2025: Sarkari Result Link, Release Date, Official Download & CBT 1 Details

RBSE Class 10 download 5 years old paper
राजस्थान बोर्ड कक्षा 11वी की अर्धवार्षिक परीक्षा का टाइम टेबल जारी 2024, RBSE 11th Class Time Table 2024: यहां से डाउनलोड करें
RBSE Class 11th Time Table Download 2024,जिलेवार कक्षा 11वीं वार्षिक परीक्षा समय सारणी डाउनलोड करें-
NEET MDS Results 2024 Download Check scorecard, नीट एमडीएस का रिजल्ट इस तारीख को होगा जारी

Find Us on Socials

Follow US
© SanskritDharaVahni. All Rights Reserved.
  • Home
  • NCERT Books
  • Half Yearly Exam
  • Syllabus
  • Web Story
  • Latest News
adbanner
AdBlock Detected
Our site is an advertising supported site. Please whitelist to support our site.
Okay, I'll Whitelist
Welcome Back!

Sign in to your account